Ο ανηφορικός πλακόστρωτος δρόμος που ξεκινά από την οδό Mαραθωνομάχων και καταλήγει στον ορεινό όγκο του Υμηττού είναι μία από τις πιο όμορφες και ξέγνοιαστες περιπατητικές διαδρομές στα νότια προάστια. Η πρώτη στάση σε αυτό το κατάφυτο μονοπάτι ήταν μέχρι πρόσφατα ένα μικρό, κατάλευκο ξωκλήσι, το οποίο κρυβόταν ανάμεσα στα πεύκα για δεκαετίες. Εκεί έχουν περάσει τα παιδικά τους χρόνια και τις καθαρές Δευτέρες τους γενιές Ηλιουπολιτών, οι οποίοι ακόμα έχουν στα άλμπουμ τους φωτογραφίες από τα παιχνίδια στο πλάτωμα του προφήτη Ηλία. Το καλοκαίρι του 2019, το ιστορικότερο μνημείο της πόλης, κινδύνευσε με αφανισμό. Όχι από κάποια πυρκαγιά, όπως θα φανταζόταν κανείς. Άλλωστε εδώ και 50 χρόνια, έχει καταφέρει να μείνει αλώβητο, ακόμα και όταν οι φλόγες το αγκάλιασαν.
Το ιστορικό ηλιουπολίτικο ξωκλήσι ήταν γραφτό να κινδυνεύσει από μια ανθρώπινη παρέμβαση, η οποία συνάντησε σθεναρή αντίσταση από την τοπική κοινωνία της Ηλιούπολης. Το φημισμένο σε όλη την πόλη εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, μέσα σε λίγες εβδομάδες καλύφθηκε από ένα εκτρωματικό κτίσμα το οποίο χτίστηκε βίαια στην καρδιά της προστατευόμενης Β’ Ζώνης του Υμηττού. Το χρονικό της αυθαιρεσίας είχε ξεκινήσει, ενώ η δημοτική αρχή βρισκόταν σε θερινή ραστώνη και προσπαθούσε να συνέλθει από το σοκ της ήττας στις εκλογές του Ιουνίου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Κάτω Από Τη Μύτη Των Διοικούντων
Στα τέλη Ιουλίου 2019, αρκετοί περίοικοι και καθημερινοί περιπατητές παρακολουθούσαν μια ασυνήθιστη κίνηση οικοδομικών οχημάτων και υλικών προς τον λόφο. Λίγες ημέρες αργότερα, θα έφτανε στον Δήμο η πρώτη καταγγελία για οικοδομικές εργασίες στο ξωκκλήσι. Οι πρώτες εικόνες που αντίκρισαν όσοι ανέβηκαν στο βουνό, ήταν τρομακτικές: Ένα τεράστιο, νέο κτίσμα είχε «καταπιεί» το ιστορικό ξωκκλήσι με σκοπό να φτιαχτεί ένας νέο ναός, που όπως αποδείχτηκε μετέπειτα, στερούνταν κάθε νομιμότητας. Όπως ήταν φυσικό, το γεγονός προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, ενώ στο διαδίκτυο διέρρευσε πως ο ιερέας είχε άδεια για μικρής κλίμακας παρεμβάσεις στη στέγη του ναΐσκου, η οποία αντιμετώπιζε προβλήματα στατικότητας. Η άδεια αυτή, ωστόσο, δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσει το μέγεθος της οικοδομικής παρέμβασης που είχε πραγματοποιηθεί. Όταν ο εφημέριος του προφήτη Ηλία, Στυλιανός Καρπαθίου, κλήθηκε από τον νεοεκλεγέντα τότε Δήμαρχο Γιώργο Χατζηδάκη για εξηγήσεις, όχι μόνο δεν έδωσε πειστικές απαντήσεις, αλλά αρνήθηκε να προσκομίσει στη διοίκηση του Δήμου τις άδειες εργασιών, δηλώνοντας πως ο Δήμος δεν έχει αρμοδιότητα ελέγχου σε «εκκλησιαστικά έγγραφα» και ισχυριζόμενος πως έχει όλες τις απαραίτητες άδειες από την Υπηρεσία Δόμησης της Ιεράς Συνόδου και την Πολεοδομία. Μάλιστα, στη συνάντηση που είχε με τα στελέχη της δημοτικής αρχής ο κ. Καρπαθίου δήλωσε πως σκοπεύει να γκρεμίσει ολοσχερώς το ιστορικό ξωκκλήσι και να συνεχίσει τις εργασίες διαμόρφωσης του νέου -ιερού ναού πλέον- στην καρδιά του Υμηττού, παρά τις απαγορεύσεις της νομοθεσίας.
Δυναμική Θεσμική Αντίδραση
Η αντίδραση της νέας δημοτικής αρχής και του Δημοτικού Συμβουλίου υπήρξε άμεση και καθοριστική, με το ανώτατο αποφασιστικό όργανο του Δήμου να εκδίδει ψήφισμα με το οποίο καταδίκαζε τις εργασίες στον Υμηττό και εξουσιοδοτούσε τη δημοτική αρχή να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες που θα εξασφαλίσουν την τήρηση της νομιμότητας. Ο Δήμαρχος, παράλληλα με τις νομικές διαδικασίες που είχαν ήδη κινηθεί κατά παντός υπευθύνου, πραγματοποιησε σειρά παρεμβάσεων σε αρμόδια όργανα αλλά και θεσμικές επαφές προκειμένου να επιλυθεί το ζήτημα.
Μεταξύ των συναντήσεων που πραγματοποίησε, ήταν και αυτή με ιθύνοντες της αρχιεπισκοπής. Όπως διαβεβαίωσαν τον Δήμαρχο στελέχη της Υ.ΔΟΜ (Υπηρεσία Δόμησης) της Ιεράς Συνόδου, ο ιερέας δεν είχε δικαίωμα να ξεκινήσει εργασίες ούτε καν για τις μικρής έκτασης επισκευές στη σκεπή του παρεκκλησίου, καθώς δεν είχε την έγκριση του μητροπολιτικού συμβουλίου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο εφημέριος έχει ήδη καταθέσει εξηγήσεις στην αρχιεπισκοπή για το περιστατικό, με την τελευταία να παίρνει σαφείς αποστάσεις από τις αυθαιρεσίες στη Β’ Ζώνη Υμηττού.
Συμπλοκές Και Προπηλακισμοί Αιρετών
Δύο φορές σημειώθηκαν συμπλοκές με αφορμή τις ενέργειες στον προφήτη Ηλία. Στην πρώτη, πρωταγωνιστής ήταν ο ίδιος ο Δήμαρχος, ο οποίος προπηλακίστηκε από τον ιερέα και άλλους παρευρισκόμενους στο σημείο, προσπαθώντας να εμποδίσει τη συνέχιση των εργασιών. «Εδώ δεν έχετε καμία δουλεία, κουμάντο κάνει μόνο ο Θεός» διεμήνυσε ο ιερέας σε ηχητικό ντοκουμέντο που εξασφάλισε το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ. Η εν λόγω αποστροφή του ιερωμένου ήταν χαρακτηριστική των προθέσεων του για την εκκλησία: Δεν αναγνώριζε καμία εξουσία, κανενός κρατικού οργάνου και συνέχιζε ανένδοτος το χτίσιμο, εντός προστατευόμενης, δασικής ζώνης.
Το δεύτερο περιστατικό επεισοδίων διεξήχθη κατά της διάρκεια του πρώτου lockdown της πανδημίας, όταν ο ιερέας – αγνοώντας τα περιοριστικά μέτρα- παραβίασε την είσοδο – πρόσβαση στο βουνό και λειτούργησε κανονικά συνοδευόμενος από πιστούς. Η αστυνομία βρέθηκε στο σημείο χωρίς ωστόσο να προσάγει κανέναν, με τους πιστούς να κλειδώνονται για αρκετή ώρα εντός του ναού.
Το «τελευταίο επεισόδιο» του δράματος εκτυλίχθηκε τον Μάιο του 2020, λίγες ημέρες μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, όταν πολίτες και πιστοί συνεπλάκησαν έξω από το παράνομο κτίσμα. Πολίτες και κάτοικοι της περιοχής, μέλη της «Κίνησης Πολιτών Ηλιούπολης» το πρωί της Κυριακής 10/5/2020 ανέβηκαν στο εκκλησάκι του προφήτη Ηλία προκειμένου να πραγματοποιήσουν συμβολική καθαίρεση και ακτιβιστικές δράσεις κατά του αυθαιρέτου κτίσματος. Στο σημείο, εκείνη την ώρα, τελούνταν υπαίθρια προσευχή, παρουσία πιστών. Κατά τη διάρκεια της κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων της κίνησης πολιτών, υπήρξε μερική συμπλοκή με διαδηλωτών με πιστούς, ενώ ισχυρή ήταν η παρουσία της αστυνομίας.
Οι εντάσεις έληξαν με την παρέμβαση των ανδρών της άμεσης δράσης ενώ μετά από λίγο οι διαδηλωτές αποχώρησαν από το σημείο. Των επεισοδίων ακολούθησε μηνυτήρια αναφορά από την επιτροπή πολιτών για την προστασία του Υμηττού, η οποία έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης.
Η Ανάκληση Της Άδειας Και Το Πρόστιμο-Μαμούθ Στον Ιερέα
Τον Ιανουάριο του 2020, λίγους μήνες πριν την συμπλοκή διαδηλωτών και πιστών, η πολεοδομία και η Ιερά Σύνοδος είχαν επιβάλλει με τον πλέον εμφατικό τρόπο την τήρηση της νομιμότητας. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ανακάλεσε την άδεια που είχε δώσει για μικρής έκτασης εργασίες στην σκεπή του ξωκλησίου του προφήτη Ηλία, με κοινοποίηση στην Πολεοδομία Αθηνών για τις νόμιμες ενέργειες ελέγχου, ενώ από την πολεοδομία επιβλήθηκε πρόστιμο-μαμούθ στον ιερέα για τις αυθαίρετες κατασκευές.
Το έγγραφο της ιεράς Συνόδου διαβιβάστηκε στην αρμόδια υπηρεσία δόμησης του Δήμου Αθηναίων, η οποία μετά από αυτοψία που διεξήγαγε στις 9/1/2020, κατέληξε πως το κτίσμα είναι αυθαίρετο, παράνομο και κατεδαφιστέο, επιβάλλοντας ταυτόχρονα πρόστιμο ανέγερσης ύψους 100.290,51 ευρώ και διατήρησης 50.145,25 ευρώ. Ο ιερέας εναντιώθηκε κατά της εν λόγω απόφασης ασκώντας ενδικοφανή προσφυγή κατά της έκθεσης αυτοψίας που έκρινε παράνομο το κτίσμα, χαρακτηρίζοντας την «πλημμελή» και ζητώντας την ανάκληση της.
Το Κρίσιμο Δικαστήριο
Tις επόμενες εβδομάδες θα διεξαχθεί νέο δικαστήριο για την υπόθεση, με τη νομική υπηρεσία του Δήμου να είναι πανέτοιμη για τη δικάσιμο. Στη δίκη θα παραστεί και ο Δήμαρχος Ηλιούπολης, με την υπόθεση να παίρνει τον δρόμο της οριστικής απόφασης της δικαιοσύνης. Παρά τα οφθαλμοφανή πορίσματα των κρατικών αρχών, υπάρχουν φωνές στην πόλη που ισχυρίζονται πως ο νέος, αυθαίρετος ναός θα ολοκληρωθεί. Μένει να δούμε εάν θα υπάρξει η πολιτική βούληση για την κατεδάφιση των αυθαιρεσιών, εφόσον φυσικά τελεσιδικήσει η υπόθεση και η δικαιοσύνη αποφανθεί οριστικά.
Comments 1